Marta Bartnicka
Tekst oryginalny został napisany dla magazynu „Chip” około roku 2005. Ilustracje pochodzą ze stycznia 2021.
Zostawiając polityczną poprawność Amerykanom, a szukanie żeńskich form dla męskich nazw zawodów – feministkom, pozwolę sobie zauważyć, że uporczywe zwracanie się do użytkownika w rodzaju męskim nie dowodzi wcale, iż autor jest męską szowinistyczną świnią; kojarzy się raczej z amatorskim i pośpiesznym przekładem z angielskiego. Pierwsze przychodzące do głowy tłumaczenie frazy „If you are sure that…” brzmi „Jeśli jesteś pewien, że….” – i tego typu sformułowania widać często w polskich programach czy dokumentacji. Wyrażenie „Jeśli masz pewność, że…” jest jednak równie poprawne, a bardziej neutralne.
Na zwracanie się wyłącznie do panów może sobie pozwolić np. pismo „CKM”, bo to wręcz leży w jego założeniach (a jeśli czytują je również panie, to wiedzą, czego się spodziewać). Natomiast program do fakturowania czy sklep internetowy powinny – we własnym interesie – zwracać się do wszystkich. Używanie form neutralnych to nie tylko grzeczność wobec dam, ale przede wszystkim zaadresowanie przekazu również do nich. Wiele kobiet odruchowo ignoruje np. komunikat „Nie wypełniłeś wszystkich pól”, czyli jest bardziej prawdopodobne, że gorzej ocenią daną aplikację czy stronę WWW, bo będą miały z nią problemy. Komunikat „Nie wszystkie pola zostały wypełnione” lepiej trafi do każdego.
Nagminne stosowanie form męskich ma jeszcze i tę wadę, że jest w języku polskim odbierane jako bardzo bezpośrednie i obcesowe. Neutralne formy bezosobowe, np. „odpowiedź niepoprawna”, mają długą tradycję stosowania i nie uchodzą za niegrzeczne; „odpowiedziałeś niepoprawnie” to wyrażenie stosowne może wobec ucznia szkoły podstawowej, ale później niemile widziane. Również dlatego warto pamiętać, że komputerów używają nie tylko chłopcy.
